ÆРТÆ ЧЪИРИЙЫ КУВГÆЙÆ
— Хуыцау, табу Дæхицæн!
— Оммен, Хуыцау!
— Абон Дæ бон у, бирæ адæм Дæм кувынц, Хорздзинæдтæ Дæ курынц
Æмае хуыздæрæн кæй кувинæгтæ, кæй куывд айстай, Уый æмбал мах дæр фæкæн.
—Æнæниз, æнæмаст, хъæлдзæг, амондджын куыд уæм.
— Хуыцау, хорздзинадæй кæй зæрды цы ис, уыдон сæ къухы куыд æфтой, уыцы хорзæх ракæн!
— Фæсивæд рæствæндаг куыд уой кæддæриддæр, Бæстæ сабыр куыд уа, Адæм кæрæдзийы куыд æмбарой, Дунесфæлдисагг, уыцы хорзæх ракæн!
— Хуыцау, нæ чысыл фæллойаг нæ къухы бирæ ис цы уа, уыцы амонд нæ уæд.
— Фыдбылызтæй хызт цы уæм, Нæ кæстæртæн сабыр, рæсугъд фидæн цы уа, уыцы арфæ сæ уæд.
— Стыр Хуыцау, нæ кувинæгтæ Дын барст уæнт æмæ нæ Дæ хорзæх уæд
— Оммен, Хуыцау!
ЧЫНДЗХАСТЫ КУЫВД
- Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!
- Оммен, Хуыцау!
- Хуыцау, Дæ рафæлдисгæ адæмæн хорздзинæдтæ Дæ цæст бауарзæд!
- Уæ, Дунерафæлдисагг Хуыцау,
Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры амонды тыххæй кувæм,
Уый рæстмæ фæкæн! Кæрæдзи уарзгæйæ куыд фæцæрой,
Сæ хæстæгдзинад мыггагæй мыггагмæ фидардæр куыд уа
Дыууæ кæстæры æмзай-æмзæронд куыд бауой æмæ дыууæ мыггаджы кæрæдзиуыл куыд бæттой!
- Уастырджи, табу дæхицæн!
Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,
Ацы саби-чызджы амондджын фæкæн,
Иге райгуырагн хæдзарæй йæ цæрæн хæдзармæ амондджындæр къах чи æрбавæрдта,
Уый æмбал уæд!
- Бинонтæн адджын куыд фæуа, сыхбæстæн уарзон, Дыууæ кæстæрæн сæ хорз фæллой æмæ се 'гъдау адæмы æхсæн нымад куыд уой!
- Уæ Мады Майрæм, уæдæ йæ авд лæппуйы мад фæкæн,
Иæ авд лæппуйæн авд авдæны куыд ауза, Цы бинонтæм æрцыд, уыдонмæ лæппуйы кæхцытæ куыд фæхæссой!
— Хоры Уацилла, Фосы Фæлвæра,
Уæ раттæггаг хор æмæ фосæй æфсæст куыд уæм
— Тбау Уацилла, фыдбылызæй нæ бахиз, Дуне сабыр куыд уа, æмæ нæ кæстæрты чындзæхсаевты абонау куыд бадæм!
— Хетæджы Уастырджи, табу дæуæн дæр! Ирыстон æнæфыдбылызæй куыд баззайа, ахæм арфæ ракæн!
— Бынаты Хицау, дæ бынмæ цы кæстæр æрбахызт, уый амондджын фæкæн!
— Оммен!
— Афтæ ма чи зæгъа зæдтæй, мæ ном куы ссардтаиккой,
Уæд æз хуыздæр баххуыс кодтаин, зæгъгæ, Уымæн дæр нæ кувинæггаг барст уæнт!
— Оммен, Хуыцау!
ЧЫЗГÆРВЫСТЫ КУЫВД
— Уæ Хуыцау, табу Дæуæн!
— Оммен, Хуыцау!
— Дæ рафæлдыст адæмæн хорздзинæдтæ Дæ цæст бауарзæд!
— Уæ Дунерафæлдисæг Кадджын Хуыцау, Абон цы дыууæ мыггаджы æмæ дыууæ кæстæры циндзинадыл кувæм, Уый рæстмæ фæкаæ!
— Сæ хæстæгдзинад мыггагæй мыггагмæ фидар æмæ уарзон куыд уа,
Дыууæ кæстæры сæ фидар зонд æмæ фæллойæ адæмæн уарзон куыд уой!
— Уастырджи, табу дæхицæн!
Байраджы — бæхгæнæг, лæппуйы — лæггæнæг Уастырджи,
Ацы саби-чызджы рæствæндаг фæкæн!
— Уæ Бынаты Хицау, йæ ног бынатмæ амондджын къах бавæрæд,
Æнæниз куыд уа, йæ къаимæ дзы адджынæй куыд цæра!
— Уæ Мады Майрæм, уæдæ иæ авд лæппуйы æмæ иу цъæх чызджы мад фæкæн!
Иæ авд фыртæн авд чындзы куыд фена,
Иæ цоты цоты авдæнтæ куыд ауза!
— Тбау Уацилла! Фыдбылызæй нæ бахиз,
Дуне сабыр куыд уа,
Нæ кæстæрты чындзæхсæвты куыд бадæм!
— Хоры Уацилла, хорæфсæст нæ скæн!
— Фосы Фæлвæра, дæ лæвар фосæй куывдты æмæ чындзæхсæвты нывæндтæ куыд кæнæм, Уыцы арфæ нын ракæн.
— Зæдтæй ма афтæ чи зæгъы, мæ ном куы ссардтаиккой,
Уæд æз хуыздæр æххуыс бакодтаин, Уыдонæн дæр барст уæнт не 'ртæ чъирийы!
— Чырысти рахизырдæм цы дзуар бафтыдта, Уыцы дзуарæфтыд фæкæн ацы хæдзар дæр!
---Оммен, Хуыцау!
НЫВОНДЫ КУЫВД ДЖЕУÆРГУЫБАЙЫ БÆРÆГБОН
- Стыр Хуыцауы хорзæх нæ уæд!
- Оммен, Хуыцау!
- Кæддæриддæр нын æххуысгæнæг куыд уа,
Уыцы амонд нæ уæд!
— Бæрæгбон у, æмæ ныл афæдзæй-афæдзмæ домбайдæрæй куыд цæуа,
Уыцы амонд нæ уæд!
—Уастырджийы бонтæ сты, æмæ Уастырджи хуыздæр ахъаз кæмæн ракодта,
Мах дæр уый æмбал куыд уæм, Ахæм амонд нæ уæд!
— Бинонтæ стæм, æмæ домбайдæр бинонтæ чи фæци. Стыр Бæрзонд Хуыцау хуыздæр хæрзтæ кæмæн ракодта,
Мах дæр уыдон æмбал куыд уæм, Ахæм хорзæх нæ уæд!
— Уæдæ нын сыхбæстæ ис æмæ уыцы сыхбæстима-кæрæдзийы æмбаргæйæ, уарзонæй куыд цæрæм, Ахæм амонд нæ уæд!
— Нæ хистæртæ амондджынæй, хъæлдзæгæй сæ кæстæрты циндзинадæй æфсæст куыд уой!
— Бæрæгбон у, æмæ хистæртæн Хуыцау ахæм ахъаз бакæнæд,
Æмæ сæ кæстæртæ фылдæрæй-фылдæр, амондджынæй-амондджындæр куыд кæной!
— Уæдæ афæдзæй-афæдзмæ кусæрттæ фæкæнæм, Æмæ сæ Стыр Хуыцау йæхимæ адджынæн кæмæн айста,
Мах дæр уый æмбал цы фæуæм,
Уастырджи нын кæддæриддæр æххуысгæнæг куыд уа.
Ахæм хорзæх нæ уæд!
— Зæдтæ бирæ сты, бирæ адæм сæм фæкуывтой. Нæ фыдæлтæн бирæ хорздзинад куыд дæттой,
Уыцы амонд нæ уæд!
— Хохæй быдырмæ цы дзуæрттæ ис,
Уыдон нын кæддæриддæр æххуысгæнæг куыд уой,
Ахæм амонд нын Хуыцау раттæд!
— Тæтæртупп нæ сæрты тæхагг у, æмæ нын нæ цонг домбай куыд кæна, уыцы амонд нæ уæд!
— Уæдæ, бæркадджын куыд уæм кæддæриддæр, Уыцы амонд нæ уæд!
— Дуне сабыр куыд уа, зæххы къорийыл адæм сæ кæрæдзийы куыд уарзой, Уыцы амонд нæ уæд!
— Къæсæры Уастырджи нын нæ къæсæр домбай куыд кæна,
Нæ фæндæгтæ та — рухс, Уыцы амонд нæ уæд!
— Гъеныр, уазæгæй чи 'рбамбæлди, хæстæгæй чи 'рбамбæлди,
Уыдон дæр амондджын куыд уой, Уыцы хорзæх нын ратт.
— Кусæрттаг хъабыл уæд,
Афæдзæй-афæдзмæ амондджын бæрæгбæттæ куыд кæнæм,
Уыцы амонд нæ уæд!
— Оммен чи загъта, уыдоны цардамонд дæр бирæ уæд!
— Оммен, Хуыцау!
ХИСТÆРЫ РАКУЫВД ЦИНЫ ФЫНГЫЛ
— О Стыр Хуыцау! Æмбал кæмæн нæй, Цытджын Иунæг Хуыцау, табу Дæхицæн!
— Оммен, Хуыцау!
— Мæнæ а хæдзары бинонты кувинæгтæ Дын æхцон фæуæнт!
— Æппает дуне рафæлдисæг Дæ, æмæ нæ Дæ хорзæх уæд!
— Ды нæ радтай цардмæ æмæ нæ царды рæсугъд фæндæгтыл араз!
— Дæ быны хорздзинадæй цы ис, Уыдонæй ацы хæдзар дæр хайджын куыд уа, уыцы арфæ ракæн!
— О Стыр Хуыцау, кæддæриддæр дын Дæ ном куывдты æмæ чындзæхсæвты
Æртыгай чъиритæй куыд арæм, Ахæм цард нын рауадз.
— Де сконд зæдтæ æмæ дауджыты хорзæх нæ уæд!
— Уæ, тæхгæ-нæргæ сызгьæрин Уастырджи, Хуыцауæй зæхмæ ирон адæмы минæвар дæ, Хуыцаумæ дын фæндаг ис, æмæ дзы ирон адæмæн хорздзинæдтæ курæг у!
— Дæ рахиз базыры бын сæ бакæн!
— Хуыцауы фыдæхæй сæ хъахъхъæн!
— Иæ хорзæх сыл тау!
— Ды родæй гал кæныс, байрагæй — бæх, лæппуйæ — лæг,
Æмæ нæ кæстæртæ — де уазæг!
— Фыдбылызæй сæ бахиз!
— Бынаты дæр æмæ фæндагыл дæр — Кæддæриддæр дзæбæх куыд уой, Уыцы арфæ сын дæ цæст бауарзæд!
— Уæ зæлдагбоцъо уæларвон Уастырджи, Зæхмæ ирон адæммæ Хуыцауæй æххуысмæ æртæхыс, æмæ де 'рбадæн бынæттæ алы ран дæр куывддонтæ систы.
Кад дын кæнынц ирон адæм æмæ сæ дæ хорзæх уæд!
— Лæгты дзуар дæ æмæ Ирыстоны лæгхъуаг макуы ныууадз!
— Хетæджы Уастырджи, Тымбылхъæды дзуар, табу дæхицæн!
— Хетæгæн зын сахат цы æххуыс бакодтай, афтæ ауд а хæдзарыл дæр!
— Ирон адæмы Цæгатæй - Хуссарæй, хохæй - быдырæй иу кæныс,
Фарн сыл æфтауыс, сæ ныфс дæ,
Нымдгæнгæ дæ бынмæ кувынмæ, курынмæ цæуынц
Æмæ сæ-иу курдиаты рæстæг дæ хорзæхæй барæвдау!
— Хуыцаумæ кувæг ирон адæм стæм.
Нæ хæхбæстæ - дзуарбадæн, нæ быдыртæ - бæркад-барæн.
Хохæй - быдырæй цыдæриддæр зæд æмæ дуагæн кувæндон ис, табу уæхицæн!
— Нæ зæрдæйы конд куыд у, нæ цард дæр нын афтæ скæнут!
— Æмзонд, æнгомдзинад ныл бафтаут!
— Хъæуæнгом æмæ сыхагуарзонæй куыд цæрæм, ахæм арфæ ракæнут!
— Горæты дзуæрттæ, Ирыхъæуы зæд, Уæ быны цæрæм, табугæнæг уын стаем, æмæ нæ уæ хорзæх уæд!
— Алыхуызон адæмтимæ у нæ цард æмæ, кæрæдзи куыд æмбарæм, уымæн ахъаз бакæнут!
— Хæлардзинад нæ царды нысан куыд суа!
— Уæ, Сыгъдæг Мады Майрæм, Моймæдзыд сылгоймæгтæ де 'вджид сты æмæ сыл дæ хорзæх тау!
— Хъахъхъæн сæ!
— Дæ раттæггаг кæстæртæ ирон адæммæ фылдæрæй-фылдæр куыд кæной!
— Дзæбæхæй сæ ныййарджыты фæндиаг куыд рæзой!
— Царды хорздзинæдтæй рæвдыд куыд уой, уыцы арфæ ракæн!
— Ныхы дзуар, къайады бардуаг дæ,
æмæ нæ чызджытæ хорз амæндтæ куыд хæссой!
— Нæлы дзуар, тырынтæ ды гуырын кæныс, æмæ чындзытæн фырттæ фылдæр куыд гуыра, Уыцы фарн рауадз!
— Нæ нæлгоймаг фæсивæд тархъæды хуызæн куыд кæна!
— Кæй хæдзары кувæм, уыдон дæр дзы хайджын куыд уой!
— Урс сызгъæрин Аларды æмæ æлхынцъæрфыг Рыныбардуаг, табу уæхицæн!
— Нæ сабитæ - уе уазæг!
— Зæхмæ куы æрцæут, уæд-иу нæ хъазгæ-худгæйæ ныууадзут!
— Уе 'ргом нæм макуы равдисут!
— Уæ чъылдыммæ уæм сызгъæрин тæбæгъты кувдзыстæм.
— Тхосты дзуар, табу дæхицæн!
— Нæ бæстыл сабырдзинад рауадз!
— Нæ кæстæртæ зындзинадмæ макуы бахауæнт!
— Тыхгæнæгæй сæ бахиз!
— Тыхы сæр нæ макуы бахъæуæд!
— Æвзвæндаджы Уастырджи, табу дæхицæн!
— Нæ кæстæртæ кæддæриддæр фæндагыл сты, æмæ амондджын фæндæгтыл куыд цæуой, Ахæм арфæ сын ракæн!
— Æрджынарæджы Тæтæртупп, æфсæнвæндаджы бар дæумæ ис.
Арыхъы Дурджынбæрзонды Уастырджи, Цыргъобауы дзуар,
Уæлдæфон фæндæгтæ уæ рæзты цæуынц,
.Æмæ-иу нæ фæсивæд фæндараст куыд кæной, уыцы арфæ сæ уæд.
— Æгас хæдзар куыд арой, уый сын уæ цæст бауарзæд!
— О Хоры Уацилла æмæ Фосы Фæлвæра, табу уæхицаен!
— Нæ гонтæ æмæ уæтæртæ хорæй æмæ фосæй дзаг куыд уой!
— Куывдтæ æмæ дзы чындзæхсæвтæ куыд кæнæм, ахæм арфæ нын ракæнут!
— Касуты дзуар, табу дæхицæн!
— Уалдзæджы зæд дæ, æмæ уалдзæджы цы куыстытæ бакæнæм,
Уыдон не 'ппæтæн дæр фæззæджы куывдты хæринаг фæуæнт!
— Реком æмæ Мыкалгабыртæ, табу уæхицæн!
— Бæркад æфтауæг стут,
Æмæ нæ бæркæдтæ Сидæны цæхгæрау уæле исгæ,
Бынæй ахадгæ куыд уой!
— Хорз хъуыддæгты сæ куыд хардз кæнæм!
— Бахъуыды сахат нæхи къухы куыд уой!
— Агурын сæ куыд нæ хъæуа, ахæм арфæ ракæнут!
— Уæдæ мæнæ бынатæн кувæм,
Æмæ сæ Бынаты Хицауы хорзæх уæд!
— Кæддæриддæр сæ бынаты куывдтæ æмæ чындзæхсæвтæ куыд кæной, Ахæм амонд сæ уæд!
— Наф, хæдзарвæндаджы зæд дæ, æмæ сæ хæдзарвæндаг фидар куыд уа!
— Хорз гуырдтæ дзы куыд хъомыл кæна!
— Мыггагæн нæ, фæлæ æнæхъæн Ирыстонæн дæр кадгæнæг куыд уой!
— Иæ намыс ын уæлдæр куыд сисой!
— Сафа, бинонты æнгомдзинады бардуаг, Æртхурон, къонайы зæд, табу дæхицæн!
— Уæ алыварс цы бинонтæ ис, уыдон кæрæдзийæн уарзон куыд уой!
Кæстæрæй, хистæрæй цардамонд сæ хай!
— Саг алы хорз хъуыддагæй дæр сæ зæрдæ куыд рухс кæна!
— Фæрнджын куыд уой!
— Сæ хæдзар куывддон куыд уа!
— Уыцы арфæтæ сын ракæнут!
— Сæ кувинаг барст уæд, сæ мысайнаг — ист, сæ нывондаг - арфæйаг!
— Ныхасы Уастырджи, табу дæхицæн!
— Нæ ныхæсты фарн æмæ амонд куыд уа!
— Зæдтæ æмæ дауджытæм куыд хъуысой!
— Æвзæргæнæджы куыд сæттой!
— Уыцы арфæ ракæн!
— Цы зæд, цы дуаджы æрымысыдыстæм, кæмæ скуывтам, —
Се 'ппæты хорзæх дæр уаед а хæдзары, Ацы адæмы, Ирыстоны!
— Афæ ма цы зæд, цы дуаг зæгьдзæн, Мæ ном мын куы загътаид, уæд сын æз фылдæр фæахъаз уыдаин,
Уымæн дæр табу йæхицæн!
— Уæдæ нæ омменгæнджыты цæрæццаг хъæлæстæ æдзухдæр Ирыстоны арвы бын куыд нарой, Ахам амонд нæ уæд!
— Чи ацахода, уымæн мæ куывдтытæй хай!
— Оммен, Хуыцау!
